Opis
Muzeum Krakowa zaprasza do swej głównej siedziby w Pałacu Krzysztofory (Rynek Główny 35) na wystawę „Włodzimierz Tetmajer. Siła barw i temperamentu”. Jest to ekspozycja monograficzna – przekrojowa prezentacja twórczości artystycznej – pierwsza tego typu i tej skali wystawa twórczości Włodzimierza Tetmajera (1861–1923).
Dominująca część ekspozycji poświęcona jest malarstwu – uwzględniając zarówno malarstwo sztalugowe, jak i monumentalne. Obejmuje obrazy olejne, szkice do obrazów oraz projekty do polichromii i ilustracji. W przestrzeni wystawienniczej wydzielono aneksy tematyczne, poświęcone odpowiednio tematom: wątek biograficzny, działalność na polu etnograficznym, działalność ilustratorska, działalność polityczna.
Wystawa prezentowana z okazji setnej rocznicy śmierci Włodzimierza Tetmajera wpisuje się w szerszy kontekst obchodów o zasięgu ogólnokrajowym. Rok 2023 został ogłoszony przez Senat Rzeczpospolitej Polskiej rokiem Włodzimierza Tetmajera, artysty malarza czołowego przedstawiciela Młodej Polski, polityka i działacza niepodległościowego. Dopełnienie wystawy stanowią wydarzenia muzealne towarzyszące ekspozycji.
Wystawie towarzyszy wydawnictwo pod tym samym tytułem.
Dr Michał Niezabitowski, Dyrektor Muzeum Krakowa: - Włodzimierz Tetmajer to postać niezwykła - malarz, projektant, dekorator, literat, działacz społecznyi polityczny, ale także wielka osobowość Krakowa, dusza każdego towarzystwa i każdej krakowskiej biesiady, upamiętniona w wielu anegdotach, nieśmiertelna z powodu wizji Stanisława Wyspiańskiego, który uczynił go Gospodarzem w swoim dramacie „Wesele”.
Trudno powiedzieć, aby był to twórca nieznany (choć myli się go czasem z bratem Kazimierzem), jest jednak artystą wciąż nie odkrytym. Przez krytyków sztuki został zaszufladkowany w panteonie sław okresu Młodej Polski gdzieś w „środku stawki”. Jednak od wielu lat jest naszym odkryciem, a Muzeum Krakowa od ponad dekady konsekwentnie buduje kolekcję jego dzieł.
Włodzimierz Tetmajer zachwycił nas i poruszył umiejętnością głębokiego spojrzenia na człowieka,
na naturę, na niejednokrotnie trudny związek pomiędzy nimi.
Niezwykle istotną rolę na jego obrazach pełnią kobiety. Są to przede wszystkim podkrakowskie chłopki. Niosą dzbany wody, wiążą snopy zboża, piorą pościel w zimnej wodzie Rudawy. Są piękne, ale nie galanteryjne. Są pełne godności, ale też widocznie zniszczone pracą, smutne z powodu przeciwieństw losu, oskarżycielskie wobec nas z powodu swojej pozycji społecznej, którą niewielu wówczas dostrzegało z taką wnikliwością, jak mieszkający pomiędzy nimi Tetmajer.
Wieś na jego obrazach jest także piękna. Żółte, lessowe drogi niczym rzeki wlewają się pomiędzy błękitne chaty. Nie są to jednak obrazy naiwne, bezkrytycznie dekoracyjne. Wieś Tetmajera jest pełna energii, jaką jej mieszkańcy czerpali z siły roku obrzędowego, ale jest też prawdziwa - zimna do szpiku kości zimą, błotnista beznadziejnie wiosną, ponura listopadową jesienią. Gdy dzisiaj zastanawiamy się nad widocznym podziałem świata wartości i postaw pomiędzy mieszkańcami współczesnych post-wsi
i post-miast, sięgamy do badań socjologów, nie wiedząc, że synteza wszelkich powodów tej nowoczesności znajduje się na obrazach Tetmajera.
Pojawiające się w jego twórczości motywy ludowe przeżywają obecnie kolejną młodość, stając się inspiracją dla projektantów i designerów. Podobnie inspiracją mogą być stosowane przez niego barwy. W końcu, mocne zaangażowanie społeczne, uważność na sprawy kobiet również mocno wpisują się we współczesne trendy.
Widząc tak wiele powodów, dla których Włodzimierza Tetmajera, może nam tłumaczyć współczesny świat, serdecznie zapraszam na wystawę „Włodzimierz Tetmajer. Siła barw i temperamentu” do Pałacu Krzysztofory, siedziby głównej Muzeum Krakowa.
fot. Marcin Gulis/Muzeum Krakowa
