Weterani polskich szos - wystawa

Około trzydziestu pojazdów oraz akcesoria motoryzacyjne zobaczyć można na jednej z wystaw stałych w Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie. Ta kolekcja pojazdów polskiej produkcji jest jednym z najliczniejszych zbiorów tego typu w kraju.

Na wystawie „Historia polskiej motoryzacji” prezentowane są samochody i motocykle, które wyznaczały kolejne etapy rozwoju polskiej motoryzacji. Bo trzeba zauważyć, że pierwszy spalinowy pojazd mechaniczny na ulicach Krakowa pojawił się już w 1895 roku.

Eksponaty podzielone są na kilka kategorii. Pierwsza z nich to polskie prototypy, a należą do nich m.in. Prototyp samochodu małolitrażowego Beskid 106, prototyp mikrosamochodu Mikrus oraz prototyp mikrosamochodu Smyk. Ten ostatni jest wyjątkowo ciekawy, gdyż nie ma…drzwi. Wejście do samochodu znajduje się w przedniej ścianie, którą trzeba odchylić. Opracowano go w 1950 roku jako tani pojazd rodzinny Smyk nie wszedł jednak nigdy do seryjnej produkcji, gdyż wyparł go Mikrus. Smyków wyprodukowano zaledwie 20.

Drugą kategorią w „Historii polskiej motoryzacji” są polskie Syrenki. Samochody te opracowano w latach 1953-1954 w Fabryce Samochodów osobowych w Warszawie. Produkowano je przez 26 lat. Choć stopniowo je modernizowano, Syrena nigdy nie stała się w pełni nowoczesnym pojazdem dla „klasy robotniczej”. W 1983 roku zostały jednak wycofane z produkcji, gdyż zastąpił je licencyjny Polski Fiat 126p, produkowany od 1973 roku.

I to właśnie „Fiaty na polskich drogach” są trzecią grupą eksponatów. W latach 1970. nasze drogi były zapełnione Fiatami 125p a potem 126p. Ale wystawa prezentuje także
polskiego Fiata 508 III Junak, którego produkowano jeszcze przed wojną. W latach 30. ubiegłego stulecia był on najpopularniejszym samochodem na drogach II Rzeczypospolitej. Jego produkcję uniemożliwił wybuch wojny, ale to ona zapoczątkowała trwającą do dziś polsko-włoską współpracę w przemyśle samochodowym.

Inną kategorią są Warszawy z Żerania. W Polsce Warszawę produkowano w wersjach pick-up, kombi, sanitarka, taxi. Warszawa 200 była pierwszym samochodem osobowym produkowanym w Polsce po 1945 roku. Charakteryzowała ją niska awaryjność i prostota technologiczna, jednak jej wadą było duże zużycie paliwa.

W muzeum zobaczyć można także polskie historyczne motocykle, a wśród nich Junaka M 07 ze Szczecińskiej Fabryki Motocykli z 1958 r., WFM M 06 z 1959 r., SHL M 17 Gazela wyprodukowanego w 1970 roku w Kielcach. Ciekawy jest też motocykl CWS M111 produkowany seryjnie w latach 1933-1939 głównie na zamówienie rządowe jako wyposażenie dla Wojska Polskiego.
Na wystawie prezentowane są też skutery i motorowery, np. Komar 2 czy Osa M 52.

Jednak to, co od początku przyciąga wzrok zwiedzającego, to stojące na środku omnibusy i tramwaje konne. Historia miejskiej komunikacji w Krakowie sięga drugiej połowy XIX wieku. Początkowo była to komunikacja omnibusowa, potem, od roku 1882, tramwajowa konna. Zelektryfikowany tramwaj ruszył już w 1901 roku. Pierwsza linia łączyła Dworzec Główny z Mostem Podgórskim, a tramwaj zatrzymywał się na życzenie pasażera. Dopiero w 1883 roku wytyczono 11 przystanków.

Kolekcja zabytkowych pojazdów jest systematycznie uzupełniana oraz konserwowana. Warto dodać, że część z nich utrzymywana jest w pełnej sprawności technicznej, gdyż biorą one udział w paradach oraz rajdach weteranów szos.

Więcej informacji

( agnieszka.nowak@dlastudenta.pl )