"Śmierć jak kromka chleba"

Film jest śmiałą gloryfikacją determinizmu górników, którzy w chwili aresztowania przez milicję swojego przywódcy, przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność w kopalni "Wujek", postanowili wszcząć strajk i walczyć z władzami o prawa do wolności.

Reżyser pokazuje wahania i niepewność górników, ale przede wszystkim szczerą i nieprzymuszoną wolę obrony przed komunistyczną doktryną kontroli i przymusu. Reagują oni spontanicznie, domagają się zniesienia stanu wojennego (choć nie wiedzą dokładnie czym on jest) oraz uwolnienia swojego wodza. Są zdeterminowani i wierzą w Polskę sprawiedliwą.

W filmie uderza wielka wiara górników w opatrzność Boga. Ksiądz z tamtejszej parafii regularnie odprawia zbiorowe msze, wygłasza „słowa prawdy" górnikom w kopalni. Jest ich przewodnikiem i nauczycielem a także duchowym wsparciem. W tej roli

Chwile napięcia i oczekiwania na przybycie wojsk i ZOMO podkreśla wzruszająca i przejmująca zarazem muzyka Wojciech Kilara. Brawurowa gra aktorów takich jak Janusz Gajos, czy Teresa Budzisz -Krzyżanowska w roli lekarki pomagającej rannym górnikom, tylko oddaje ekspresję tamtych wydarzeń.

Film dla nas współczesnych jest doskonałą, ale przede wszystkim, prawdziwą lekcją patriotyzmu, który w działaniach bohaterów przemawia szczerymi emocjami i jest dokumentacją prawdy o zwykłych ludziach, którzy stworzyli niezwykłą historię.

Premiera filmu miała miejsce 8 maja 1994 roku.

Marta Kania
(marta.kania@dlastudenta.pl)