Pożyczka a kredyt - czym się od siebie różnią?

Chociaż w potocznej mowie pojęcia pożyczki i kredytu są często stosowane zamiennie, to zgodnie z polskim prawem stanowią dwie odrębne usługi finansowe. Różni je podstawa prawna, sposób udzielania oraz podmiot, który może odgrywać rolę strony świadczącej zobowiązanie. Dowiedz się, czym jest pożyczka. Sprawdź także, jakie cechy ma kredyt.

Pożyczka często przybiera charakter mniej sformalizowany. Może wiązać się z kosztami, ale jeśli podmiot jej udzielający się na to zgodzi, pożyczkobiorca nie musi za nią płacić. Pożyczyć można pieniądze, ale także samochód albo inne dobro, jak zboże lub węgiel. Natomiast umowa kredytowa dotyczy wyłącznie gotówki, musi być zawarta ściśle według obowiązującej litery prawa i zawsze wiąże się z opłatami ponoszonymi przez kredytobiorcę.

Pożyczka - czym jest? Na jakich warunkach się jej udziela?

Pożyczki może udzielić zarówno osoba fizyczna, czyli w praktyce każdy obywatel, jak i osoba prawna, na przykład firma pożyczkowa. Przedmiotem umowy może być gotówka albo towar. Ponadto pożyczka może być udzielona za opłatą lub bezpłatnie – zależy to od indywidualnych ustaleń między stronami. Nietrudno domyślić się, że pożyczanie dóbr czy świadczenie darmowych pożyczek odbywa się w większości pomiędzy przyjaciółmi i ufającymi sobie partnerami biznesowymi. Natomiast odpłatne zobowiązania gotówkowe świadczone są głównie przez firmy pożyczkowe z sektora pozabankowego.

Maksymalna kwota pożyczki zawarta jest w ustawie o kredycie konsumenckim i wynosi 255 500 złotych. Z kolei górna granica okresu spłaty to 10 lat. Jednak w praktyce niewiele podmiotów decyduje się na udzielanie zobowiązań większych niż kilkadziesiąt tysięcy złotych, a realny okres spłaty to nie więcej niż 4 lata. Największą popularnością cieszą się tak zwane chwilówki, czyli krótkoterminowe pożyczki, które można zaciągnąć przez internet. Firmą specjalizującą się w tego typu usługach jest na przykład Net Credit.

Warto wiedzieć, że istnieje szereg zapisów chroniących pożyczkobiorców przed nieuczciwymi praktykami. W art. 359 Kodeksu cywilnego określono maksymalną wysokość odsetek, która stanowi sumę stopy referencyjnej NBP (obecnie 1%) + 3,5% × 2, czyli 9% w skali roku. Co więcej, tak zwana uchwała antylichwiarska ustala poziom opłat pozaodsetkowych, które nie mogą:

• przekroczyć 25% sumy pożyczki;
• 30% całkowitej kwoty w skali roku;
• 100% zobowiązania, jeśli zostało ono udzielone na kilka lat.

Pożyczkę gotówkową można zaciągnąć na dowolny cel – klient nie musi ujawniać go pożyczkodawcy. Można ją uregulować jednorazowo lub w formie ratalnej. Dla firmy pożyczkowej formą zabezpieczenia spłaty może być stały dochód, poręczenie, weksel, zastaw (na przykład nieruchomości), a także oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.

Co różni kredyt od pożyczki?

Kredyt udzielany jest wyłącznie przez instytucje bankowe. Informacje, jakie powinny znaleźć się w umowie, ściśle określa Prawo bankowe (art. 69). Bank, w przeciwieństwie do firm pożyczkowych, zawsze szczegółowo weryfikuje zdolność i wiarygodność kredytową potencjalnego klienta. Dzięki temu kredyty są tańsze od pożyczek, ale też trudniej je uzyskać. Zaciągnięcie zobowiązania kredytowego zawsze wiąże się z kosztami w postaci odsetek i dodatkowych opłat. Ich wysokość określa kodeks cywilny oraz ustawa antylichwiarska i są one takie same, jak w przypadku pożyczek. Warto jednak wiedzieć, że bank niemal nigdy nie ustala ich w górnych granicach limitów, w przeciwieństwie do niektórych firm pożyczkowych.

W przypadku kredytów gotówkowych maksymalna kwota to także 255 500 złotych. Podobnie jest z okresem kredytowania – jest to nie więcej niż 10 lat. Przy kredytach hipotecznych kwota i okres mogą być wyższe, ponieważ podlegają one regulacjom na mocy osobnej ustawy (Ustawa o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami).

Bank zwykle nie pyta o to, na co klient zaciąga kredyt konsumencki. Nie powinien on być wykorzystany na cele związane z działalnością gospodarczą, ale w praktyce instytucje bankowe nie posiadają odpowiednich narzędzi, które umożliwiałby im kontrolę na tym, gdzie trafiają pożyczone pieniądze.

Inaczej jest w przypadku kredytu hipotecznego. Aby go zaciągnąć, trzeba okazać umowę przedwstępną na zakup nieruchomości. Dodatkowo środki trafiają bezpośrednio na konto sprzedającego, więc klient nie ma sposobności, żeby wykorzystać je do sfinansowania innego celu niż zakup konkretnego domu czy mieszkania. Podobnie jest w sytuacji, gdy kredytobiorca zaciąga zobowiązanie na budowę nieruchomości. Przed jego otrzymaniem musi dostarczyć bankowi szczegółowy wykaz tego, na co przeznaczy pożyczone środki. Po ukończeniu budowy odpowiedni pracownik banku weryfikuje, czy zostały one wydane zgodnie z deklaracją.

Najczęściej stosowanym zabezpieczeniem kredytu jest stały dochód z tytułu umowy o pracę lub z prowadzonej działalności gospodarczej.

Artykuł Partnera

fot. pixabay.com